มีมารยาทบางอย่างที่ควรปฏิบัติตาม เมื่อเข้าห้องเสื่อทาทามิในสภาพแวดล้อมที่เป็นทางการ เช่น เมื่อเที่ยวชมบ้านญี่ปุ่นโบราณ เยี่ยมชมศาลเจ้าและวัด และเมื่อรับประทานอาหารที่ร้านสไตล์ญี่ปุ่นชั้นสูง
คุณไม่ได้รับอนุญาตให้เข้าโดยสวมรองเท้าหรือรองเท้าแตะ!
ในบ้านญี่ปุ่น คุณต้องถอดรองเท้าก่อนเข้า ไม่ว่าจะเป็นห้องเสื่อทาทามิหรือไม่ก็ตาม เมื่อคุณเข้าไป ผู้คนมักจะบอกให้คุณใส่รองเท้าแตะ อย่างไรก็ตาม คุณไม่สามารถเข้าไปในห้องเสื่อทาทามิโดยสวมรองเท้าแตะเหล่านี้ได้ หากคุณเดินบนเสื่อทาทามิพร้อมรองเท้าแตะ เสื่อทาทามิจะได้รับความเสียหาย ดังนั้น อย่าลืมถอดรองเท้าแตะออกก่อนเข้าไปในห้องเสื่อทาทามิ นอกจากนั้น ยังไม่เหมาะสมที่จะเข้าไปในห้องเสื่อทาทามิด้วยเท้าเปล่าในสภาพแวดล้อมที่เป็นทางการ เช่น เมื่อคุณได้รับเชิญ หากคุณสวมรองเท้าผ้าใบและรองเท้าแตะโดยไม่สวมถุงเท้า อย่าลืมพกถุงเท้าติดตัวไปด้วย
อย่าเหยียบชิกิอิและขอบเสื่อทาทามิ
ส่วนที่เป็นรางไม้ระหว่างห้องญี่ปุ่นและโถงทางเดิน เรียกว่า ชิกิอิ การเหยียบชิกิอิไม่ถือว่าเป็นมารยาทที่ดีในญี่ปุ่น คุณไม่ควรเหยียบบนผ้าของขอบเสื่อทาทามิเช่นกัน
มีหลายเรื่องราวเกี่ยวกับสาเหตุที่คุณไม่ควรเหยียบบนชิกิอิและบนขอบเสื่อทาทามิ หนึ่งในนั้นคือชิกิอิได้รับความเสียหายได้ง่าย เนื่องจากมันทํามาจากไม้ และถ้ารางไม้ได้รับความเสียหาย ก็จะเปิดและปิดประตูบานเลื่อนที่เรียกว่า husuma ได้ยาก ขอบของเสื่อทาทามิมีโอกาสเกิดความเสียหายได้ง่ายมาก จึงควรเสริมด้วยผ้า ดังนั้น คุณสามารถทําให้เสื่อทาทามิใช้งานได้นานขึ้นโดยไม่เหยียบขอบของมัน
ยิ่งไปกว่านั้น บ้านที่เคารพนับถือบางแห่งยังมีตราประจําตระกูลเย็บอยู่ตรงขอบของเสื่อทาทามิ ตราประจําตระกูลเป็นสัญลักษณ์ของครอบครัว ดังนั้นจึงจะเสียมารยาทอย่างมากถ้าเหยียบลงไป
นอกจากนี้ ยังมีอีกหนึ่งทฤษฎีที่ไม่เหมือนใคร คือเมื่อสมัยที่ยังมีซามูไร นินจาที่ซ่อนตัวอยู่ใต้พื้นอาจแทงดาบผ่านช่องว่างระหว่างชิกิอิและเสื่อทาทามิ เพื่อพยายามสังหารซามูไร ดังนั้น ผู้คนจึงหลีกเลี่ยงการเหยียบชิกิอิและขอบเสื่อทาทามิ ด้วยเหตุผลเดียวกัน มีคําพูดเก่า ๆ บอกว่าคุณจะไม่สามารถอยู่ได้นาน ถ้าหัวของคุณหันไปทาง kamoi รางไม้ด้านบนของประตูบานเลื่อน ขณะนอน แม้ว่าในยุคนี้จะไม่มีซามูไรและคุณไม่ต้องกังวลว่านินจาจะซ่อนตัวอยู่ใต้พื้น แต่ก็ดีกว่าถ้าจะไม่เหยียบชิกิอิและขอบเสื่อทาทามิ
มารยาทเมื่อคุณนั่งหรือเดินบนเสื่อทาทามิ
เมื่อคุณนั่งในห้องเสื่อทาทามิ คุณมักจะนั่งบนเบาะรองนั่ง เบาะรองนั่งเป็นจุดที่ระบุตําแหน่งที่นั่ง ดังนั้น คุณไม่ควรเปลี่ยนตําแหน่งของเบาะรองนั่งโดยไม่ถามก่อน หรือนํามันเข้ามาใกล้เมื่อคุณนั่งลง นอกจากนี้ คุณไม่ควรเหยียบเบาะรองนั่งด้วยฝ่าเท้าของคุณ ตอนเดินให้เดินบนเสื่อทาทามิ และตอนนั่งให้นั่งลงบนเบาะ มันเป็นกฎ
เมื่อคุณนั่ง ให้นั่งคุกเข่าลงบนพื้น พับขาใต้ต้นขา ในขณะที่วางก้นไว้บนส้นเท้า จนกว่าจะมีคนบอกให้คุณผ่อนคลาย หลังจากมีคนบอกให้คุณผ่อนคลายท่าทางการนั่ง คุณสามารถนั่งในท่าไขว้ขาได้หากเป็นผู้ชาย แต่มันไม่เหมาะสมถ้าจะนั่งลงกอดเข่าใกล้กับหน้าอกของคุณ หากคุณเป็นผู้หญิง ไม่ควรนั่งไขว้ขาหรือให้เข่าใกล้กับหน้าอก ดังนั้น โปรดวางเข่าลงบนพื้น พับขาไปข้างใดข้างหนึ่งใต้ต้นขา โดยให้ก้นหรือสะโพกวางอยู่บนเสื่อทาทามิ
เหตุผลที่ผู้ชายและผู้หญิงควรนั่งแตกต่างกันเป็นเพราะประเพณีตั้งแต่สมัยที่ผู้คนสวมชุดกิโมโนยังคงมีอยู่ เมื่อสวมชุดกิโมโน ผู้ชายสวมผ้าเตี่ยวเป็นชุดชั้นใน แต่ผู้หญิงมีเพียงผ้าพันรอบเอวเท่านั้น ดังนั้นจึงถือว่าไม่เหมาะสมสําหรับผู้หญิงที่จะนั่งลงโดยเปิดขา
นี่คือมารยาทที่คุณควรปฏิบัติตามเฉพาะในสภาพแวดล้อมที่เป็นทางการ และคุณสามารถนั่งในตําแหน่งที่สบายและผ่อนคลายกว่านี้ได้ ถ้าเพื่อนเชิญคุณไปที่บ้านในบรรยากาศที่ไม่เป็นทางการ